17-08-2011
Με στόχο την ταχεία αποκατάσταση των ΧΑΔΑ, σύμφωνα με Κοινή Υπουργική Απόφαση, η Εγνατία Α.Ε. (έχει κατασκευάσει, συντηρεί και λειτουργεί την Εγνατία Οδό) αποκτά επιτελικό ρόλο στην εκπόνηση μελετών για την αποκατάσταση των πρώην σκουπιδότοπων. «Η εταιρεία αναλαμβάνει την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών και τη δημοπράτηση των έργων αποκατάστασης των παράνομων χωματερών, σε συνεργασία με τις περιφέρειες και τους δήμους», επισημαίνει στο «Κ» o πρόεδρος της βορει-οελλαδίτικης εταιρείας, κ. Αναστάσιοβ Μουρατίδης. Τα έργα αποκατάστασης ΧΑΔΑ αποτελούν υπολογίσιμο κομμάτι της πίτας της διαχείρισης απορριμμάτων, καθώς δεκάδες χωματερές έχουν κλείσει, αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί, παραμένοντας τοξικές βόμβες.
Μπορεί ο όγκος των απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα να μειώθηκε σε διψήφιο ποσοστό, εξαιτίας της κρίσης ωστόσο η αντίστροφη μέτρηση για τον κορεσμό των χώρων υγειονομικής ταφής στην Αττική, που παράγει περίπου το 40% του συνόλου, έχει ξεκινήσει: το αργότερο έως το τέλος του 2014 υπολογίζεται ότι οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις δεν θα μπορούν να δεχτούν άλλα σκουπίδια.
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, η άμεση δημοπράτηση έργων διαχείρισης απορριμμάτων -ο συνολικός προϋπολογισμός των οποίων ξεπερνά τα δύο δισ. ευρώ- αποτελεί μονόδρομο για τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Εσωτερικών. Και αυτό γίνεται αντιληπτό, εάν ληφθεί υπόψη ότι, αν δεν κλείσουν έγκαιρα οι 100 παράνομες χωματερές, το Δημόσιο θα κληθεί να κα-ταβάλει στην Κομισιόν ημερήσια πρόστιμα ύψους 10.000 ευρώ ανά Χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ).
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, η άμεση δημοπράτηση έργων διαχείρισης απορριμμάτων -ο συνολικός προϋπολογισμός των οποίων ξεπερνά τα δύο δισ. ευρώ- αποτελεί μονόδρομο για τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Εσωτερικών. Και αυτό γίνεται αντιληπτό, εάν ληφθεί υπόψη ότι, αν δεν κλείσουν έγκαιρα οι 100 παράνομες χωματερές, το Δημόσιο θα κληθεί να κα-ταβάλει στην Κομισιόν ημερήσια πρόστιμα ύψους 10.000 ευρώ ανά Χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ).
Με στόχο την ταχεία αποκατάσταση των ΧΑΔΑ, σύμφωνα με Κοινή Υπουργική Απόφαση, η Εγνατία Α.Ε. (έχει κατασκευάσει, συντηρεί και λειτουργεί την Εγνατία Οδό) αποκτά επιτελικό ρόλο στην εκπόνηση μελετών για την αποκατάσταση των πρώην σκουπιδότοπων. «Η εταιρεία αναλαμβάνει την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών και τη δημοπράτηση των έργων αποκατάστασης των παράνομων χωματερών, σε συνεργασία με τις περιφέρειες και τους δήμους», επισημαίνει στο «Κ» o πρόεδρος της βορει-οελλαδίτικης εταιρείας, κ. Αναστάσιοβ Μουρατίδης. Τα έργα αποκατάστασης ΧΑΔΑ αποτελούν υπολογίσιμο κομμάτι της πίτας της διαχείρισης απορριμμάτων, καθώς δεκάδες χωματερές έχουν κλείσει, αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί, παραμένοντας τοξικές βόμβες.
Τέσσερις μονάδεςΣε επίπεδο περιφέρειας Αττικής, έως το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται να είναι έτοιμος ο Νέος Φορέας Διαχείρισης Απορριμμάτων, που θα αντικαταστήσει τον Ενιαίο Σύνδεσμο Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ). Το νέο σχήμα, στο οποίο θα συμμετέχουν οικονομικά όλοι οι νέοι δήμοι της Αττικής, θα είναι υπεύθυνο για τη δημοπράτηση των έργων διαχείρισης απορριμμάτων, της τάξης των 400 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για τέσσερις σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, οι οποίες, σύμφωνα με την υφιστάμενη χωροθέτηση, θα υλοποιηθούν στη δυτική και τη βορειοανατολική Αττική και θα επεξεργάζονται, σε ετήσιο επίπεδο, σύμμεικτα σκουπίδια της τάξης των 1,4 εκατ. τόνων (αυτά που καταλήγουν στους κάδους), ενώ ό,τι απομένει θα καταλήγει στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων.
Η δημοπράτηση των παραπάνω έργων έχει καθυστερήσει τουλάχιστον ενάμιση χρόνο, ενώ, κατά το νέο χρονοδιάγραμμα που θέτουν τα συναρμόδια υπουργεία, υπολογίζεται ότι ο ανάδοχος θα έχει επιλεγεί έως το τέλος του 2012, ενώ το υπουργείο Εσωτερικών έχει ορίσει ως ημερομηνία προαναγγελίας του διαγωνισμού την 22η Αυγούστου.
Προς στιγμήν, ερώτημα αποτελεί το μοντέλο χρηματοδότησης των έργων, εάν, δηλαδή, θα υιοθετηθεί η πρακτική των συμβάσεων παραχώρησης, των Συμπράξεων Ιδιωτικού Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ) ή εάν μέρος των πόρων θα προέλθει από το ΕΣΠΑ.
Υψηλής προτεραιότητας για την υλοποίηση έργων διαχείρισης απορριμμάτων, μετά την Αττική, είναι η Πελοπόννησος («Νάπολη» της Ελλάδας), όπου λειτουργούν ακόμα 20 ανεξέλεγκτες χωματερές. Με στόχο τη λύση του προβλήματος, επιδιώκεται η δημοπράτηση διεθνούς διαγωνισμού έως το τέλος του καλοκαιριού, αλλά και η ενίσχυση των ποσοστών ανακύκλωσης. Η λειτουργία των έργων θα είναι συμβατή με όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες επεξεργασίας απορριμμάτων. Αυτές είναι:
01. Η μηχανική βιολογική επεξεργασία των σύμμεικτων αστικών απορριμμάτων, που εφαρμόζει η Ηλέκτωρ, θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ, αποτελείται από δύο στάδια: τη βιολογική ξήρανση του απορρίμματος και τη μηχανική διαλογή του ξηρού μείγματος, μέσω του οποίου παράγεται υψηλής ποιότητας καύσιμο (χρησιμοποιείται σε ενεργοβόρες βιομηχανίες) και ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτί, αλουμίνιο κ.λπ.). Η εταιρεία έχει ήδη επενδύσει περίπου 400 εκατ. ευρώ στον κλάδο της διαχείρισης απορριμμάτων -μεταξύ άλλων χωρών- στη Ρωσία και την Κύπρο.
02. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιοαέριο, που παράγεται από την αναερόβια αποσύνθεση οργανικών απορριμμάτων και αποβλήτων (βιομάζα), κυρίως από τυροκομεία, βουστάσια και χοιροστάσια.
Αναπτύσσεται από την Ηλέκτωρ, που σχεδίαζε την υλοποίηση μονάδας βιομάζας στη Θήβα. Το έργο, προϋπολογισμού της τάξης των 200 εκατ. ευρώ ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε λόγω αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας.
03. Η θερμική επεξεργασία απορριμμάτων (καύση), με ταυτόχρονη παραγωγή ενέργειας, κατά την οποία παράγεται ατμός και ηλεκτρική ενέργεια, μειώνεται κατά 70%-80% το βάρος των απορριμμάτων και κατά 90% ο όγκος τους. Για παράδειγμα, μέσω καύσης, μειώνεται κατά 720 κιλά το βάρος 1 τόνου απορριμμάτων κι εξοικονομείται 1 τόνος λιγνίτη.
Τη συγκεκριμένη μέθοδο εφαρμόζει -πλην της Ηλέκτωρ-η Intrakat, που συνεργάζεται με τον γαλλικό κολοσσό Suez Environnement.
04. Η ψυχρή επεξεργασία και ανακύκλωση αστικών στερεών απορριμμάτων, η λειτουργία του οποίου δεν απαιτεί την ύπαρξη ΧΥΤΥ, μετατρέπει τα αστικά απορρίμματα σε χρήσιμα υλικά (φιλικό στέρεο καύσιμο με υψηλή θερμογόνο δύναμη, ανακυκλώσιμα υλικά, πρώτη ύλη για την κατασκευή δομικών υλικών κ.ά.) και αναπτύσσεται από την εταιρεία Soukos Environmental.
05. Η παραγωγή ανακυκλώσιμων υλικών και εδαφοβελτιωτικών (κομπόστ), μέσω ενός πρότυπου συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων που, παρότι είναι χαμηλού κόστους, η κατασκευή του δεν ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ, υιοθετείται σπάνια ως λύση από την Πολιτεία. Κι αυτό, παρότι η συγκεκριμένη μονάδα μπορεί να διαχειριστεί με ασφάλεια σκουπίδια 100 τόνων την ημέρα, δηλαδή τα σκουπίδια μιας πόλης όπως η Αλεξανδρούπολη.
Πρόκειται για τέσσερις σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, οι οποίες, σύμφωνα με την υφιστάμενη χωροθέτηση, θα υλοποιηθούν στη δυτική και τη βορειοανατολική Αττική και θα επεξεργάζονται, σε ετήσιο επίπεδο, σύμμεικτα σκουπίδια της τάξης των 1,4 εκατ. τόνων (αυτά που καταλήγουν στους κάδους), ενώ ό,τι απομένει θα καταλήγει στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων.
Η δημοπράτηση των παραπάνω έργων έχει καθυστερήσει τουλάχιστον ενάμιση χρόνο, ενώ, κατά το νέο χρονοδιάγραμμα που θέτουν τα συναρμόδια υπουργεία, υπολογίζεται ότι ο ανάδοχος θα έχει επιλεγεί έως το τέλος του 2012, ενώ το υπουργείο Εσωτερικών έχει ορίσει ως ημερομηνία προαναγγελίας του διαγωνισμού την 22η Αυγούστου.
Προς στιγμήν, ερώτημα αποτελεί το μοντέλο χρηματοδότησης των έργων, εάν, δηλαδή, θα υιοθετηθεί η πρακτική των συμβάσεων παραχώρησης, των Συμπράξεων Ιδιωτικού Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ) ή εάν μέρος των πόρων θα προέλθει από το ΕΣΠΑ.
Υψηλής προτεραιότητας για την υλοποίηση έργων διαχείρισης απορριμμάτων, μετά την Αττική, είναι η Πελοπόννησος («Νάπολη» της Ελλάδας), όπου λειτουργούν ακόμα 20 ανεξέλεγκτες χωματερές. Με στόχο τη λύση του προβλήματος, επιδιώκεται η δημοπράτηση διεθνούς διαγωνισμού έως το τέλος του καλοκαιριού, αλλά και η ενίσχυση των ποσοστών ανακύκλωσης. Η λειτουργία των έργων θα είναι συμβατή με όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες επεξεργασίας απορριμμάτων. Αυτές είναι:
01. Η μηχανική βιολογική επεξεργασία των σύμμεικτων αστικών απορριμμάτων, που εφαρμόζει η Ηλέκτωρ, θυγατρική του ομίλου Ελλάκτωρ, αποτελείται από δύο στάδια: τη βιολογική ξήρανση του απορρίμματος και τη μηχανική διαλογή του ξηρού μείγματος, μέσω του οποίου παράγεται υψηλής ποιότητας καύσιμο (χρησιμοποιείται σε ενεργοβόρες βιομηχανίες) και ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτί, αλουμίνιο κ.λπ.). Η εταιρεία έχει ήδη επενδύσει περίπου 400 εκατ. ευρώ στον κλάδο της διαχείρισης απορριμμάτων -μεταξύ άλλων χωρών- στη Ρωσία και την Κύπρο.
02. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από βιοαέριο, που παράγεται από την αναερόβια αποσύνθεση οργανικών απορριμμάτων και αποβλήτων (βιομάζα), κυρίως από τυροκομεία, βουστάσια και χοιροστάσια.
Αναπτύσσεται από την Ηλέκτωρ, που σχεδίαζε την υλοποίηση μονάδας βιομάζας στη Θήβα. Το έργο, προϋπολογισμού της τάξης των 200 εκατ. ευρώ ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε λόγω αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας.
03. Η θερμική επεξεργασία απορριμμάτων (καύση), με ταυτόχρονη παραγωγή ενέργειας, κατά την οποία παράγεται ατμός και ηλεκτρική ενέργεια, μειώνεται κατά 70%-80% το βάρος των απορριμμάτων και κατά 90% ο όγκος τους. Για παράδειγμα, μέσω καύσης, μειώνεται κατά 720 κιλά το βάρος 1 τόνου απορριμμάτων κι εξοικονομείται 1 τόνος λιγνίτη.
Τη συγκεκριμένη μέθοδο εφαρμόζει -πλην της Ηλέκτωρ-η Intrakat, που συνεργάζεται με τον γαλλικό κολοσσό Suez Environnement.
04. Η ψυχρή επεξεργασία και ανακύκλωση αστικών στερεών απορριμμάτων, η λειτουργία του οποίου δεν απαιτεί την ύπαρξη ΧΥΤΥ, μετατρέπει τα αστικά απορρίμματα σε χρήσιμα υλικά (φιλικό στέρεο καύσιμο με υψηλή θερμογόνο δύναμη, ανακυκλώσιμα υλικά, πρώτη ύλη για την κατασκευή δομικών υλικών κ.ά.) και αναπτύσσεται από την εταιρεία Soukos Environmental.
05. Η παραγωγή ανακυκλώσιμων υλικών και εδαφοβελτιωτικών (κομπόστ), μέσω ενός πρότυπου συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων που, παρότι είναι χαμηλού κόστους, η κατασκευή του δεν ξεπερνά το 1 εκατ. ευρώ, υιοθετείται σπάνια ως λύση από την Πολιτεία. Κι αυτό, παρότι η συγκεκριμένη μονάδα μπορεί να διαχειριστεί με ασφάλεια σκουπίδια 100 τόνων την ημέρα, δηλαδή τα σκουπίδια μιας πόλης όπως η Αλεξανδρούπολη.
Πηγή: capital.gr
Σχόλια